Genoteerd
Noticias
Spaanse literaire prijzen voorjaar 2015
22/05/2015
Traditiegetrouw worden in de eerste maanden van het jaar heel wat literaire prijzen uitgereikt in het Spaanse taalgebied. Na de Premio Nadal die, zoals u eerder in deze rubriek kon lezen, ging naar Cabaret Biarritz van José C. Valés, volgden onder andere de Premio Biblioteca Breve, de Premio Primavera de Novela, de Premio Azorín, de Premio Alfaguara de Novela en de Premio Fernando Lara. We zetten de voornaamste bekroonde titels hier even voor u op een rijtje.
Premio Biblioteca Breve 2015 – La isla del padre van Fernando Marías
Het overlijden van Leonardo Marías inspireerde schrijver en zoon Fernando Marías om in gedachten terug te reizen naar zijn kindertijd en om, ergens halfweg tussen geheugen en fantasie, een hommage te brengen aan zijn vader, die vaak maandenlang weg was, varend over de wereldzeeën. Tegelijk is dit boek ook een hulde aan de literatuur, de film en de liefde voor het schrijven.
Premio Primavera de Novela 2015 – Misterioso asesinato en casa de Cervantes van Juan Eslava Galán
Doctor in de letteren en Cervantes-specialist Juan Eslava Galán schreef een historische thriller waarin Miguel de Cervantes en zijn zussen worden gevangen gezet wegens verdenking van moord. De barones van Osuna schakelt de speurtalenten van haar nichtje Dorotea in om de schrijver te hulp te komen. Aan de hand van deze intrige wordt een fascinerend beeld geschetst van het Spanje van de 17de eeuw (de Siglo de Oro), geteisterd door vele oorlogen, lam gelegd door de improductieve clerus en adel, en gebukt gaande onder vele vooroordelen.
Premio Azorín de Novela 2015 – Sus ojos en mí van Fernando Delgado
De legendarische Spaanse mystica Teresa de Jesús kende een grote liefde: Jerónimo Gracián. Deze charmante, aantrekkelijke, welbespraakte en bijzonder intelligente monnik was haar trouwste bondgenoot in de hervorming van de karmelietenorde. Tegen de achtergrond van de bloedige strijd tussen de geschoeide en ongeschoeide karmelieten, tekent zich in deze roman de intieme vriendschap af tussen Teresa en Jerónimo, en hoe deze tot na Teresa’s dood zou blijven doorwerken.
Premio Alfaguara 2015 – Contigo en la distancia van Carla Guelfenbein
Het leven van de Braziliaanse schrijfster Clarice Lispector was de inspiratiebron voor deze nieuwe roman van de Chileense Carla Guelfenbein. Het verhaal speelt zich af in twee verschillende periodes: de jaren vijftig en het heden. De lezer weet van in het begin dat het centrale personage Vera Sigall na een ongeluk in een coma is beland. De plot van deze roman met thrillerelementen draait rond het leven van deze enigmatische schrijfster, gereconstrueerd door drie nevenpersonages: Horacio Infante, Sigalls grote liefde, en Emilia en Daniel, twee jonge mensen die in het hedendaagse Santiago de Chile wonen. Contigo en la distancia is een roman over talent en middelmatigheid, de schemerzone tussen waarheid en leugens, succes en mislukking, en de onmogelijkheid van de liefde.
Premio Fernando Lara de novela – El último paraíso van Antonio Garrido Molina
Detroit, 1929. De jonge en bemiddelde Jack Beilis valt door de zware Amerikaanse crisis plots ten prooi aan honger en wanhoop. Samen met zijn vriend Andrew zal hij, achtervolgd door een duistere misdaad, vertrekken naar de beloftevolle Sovjetunie, waar hen nog vele bijzondere lotgevallen te wachten staan. Deze op ware feiten gebaseerde roman verenigt suspens, een liefdesverhaal en historische elementen in een dramatisch epos over een dappere man in een verdeelde wereld.
Juan Eslava Galán wint de Premio Primavera de Novela 2015
15/03/2015
De 19de editie van de Premio Primavera de Novela, een initiatief van uitgeverij Espasa en de culturele cel van El Corte Inglés, werd dit jaar uitgereikt aan de Spaanse schrijver Juan Eslava Galán voor zijn roman Misterioso asesinato en casa de Cervantes. De prijs is goed voor maar liefst 100.000 euro.
De jury prees de roman als “una intriga muy bien construida, escrita con una riqueza del lenguaje extraordinario y por un autor que conoce a la perfección el mundo de Cervantes”.
Miguel de Cervantes wordt in dit verhaal samen met zijn zussen, bekend als “las Cervantas”, gevangen gezet wegens hun vermeende betrokkenheid bij de moord op Gaspar de Ezpeleta, die dood wordt aangetroffen voor het huis van de schrijver. De barones van Osuna, een groot bewonderaarster van Cervantes, doet een beroep op de speurtalenten van de jonge Dorotea de Osuna om de schrijver te hulp te komen. Aan de hand van deze intrige wordt een fascinerend beeld geschetst van het Spanje van de 17de eeuw (de Siglo de Oro), geteisterd door vele oorlogen, lam gelegd door de improductieve clerus en adel, en gebukt gaande onder vele vooroordelen. De lezer aanschouwt een samenleving vol van bedelaars, invalide oorlogsveteranen, schelmen, hoeren en onderkruipers, waarbij de vrouwelijke personages rebelleren tegen de tweederangsrol die hen wordt toebedeeld.
Juan Eslava Galán (Jaén, 1948) is doctor in de Letteren, en sedert jaar en dag een grote fan van Cervantes. Tot zijn recentere werk behoren de geschiedkundige titels Historia del mundo contada para escépticos (2012), La primera guerra mundial contada para escépticos (2014) en La segunda guerra mundial contada para escépticos (2015). Hij schreef onder meer de romans En busca del unicornio (Premio Planeta 1987), El comedido hidalgo (Premio Ateneo de Sevilla 1991), Señorita (Premio de Novela Fernando Lara 1998), La mula (2003), Rey lobo (2009) y Últimas pasiones del caballero Almafiera (2011).
Alicia Giménez Bartlett publiceert een nieuwe Petra Delicado
23/02/2015
Met haar thrillerreeks rond de vrouwelijke inspecteur Petra Delicado werd schrijfster Alicia Giménez Bartlett (Albacete, 1651) een van de meest wereldwijd vertaalde en gelezen Spaanstalige auteurs. Na Ritos de muerte, Día de perros, Mensajeros en la oscuridad, Muertos de papel, Serpientes en el paraíso, Un barco cargado de arroz, Nido vacío, El silencio de los claustros en Nadie quiere saber verscheen nu een 10de Petra Delicado, met nooit eerder gepubliceerde verhalen: Crímenes que no olvidaré. Deze nieuwste titel bundelt 9 in Spanje niet eerder verschenen cases van Petra Delicado, geschreven tussen februari 1997 en augustus 2014, en toont mooi de evolutie die het personage van Petra Delicado, alter ego van Alicia Giménez Bartlett, in de loop der jaren heeft doorgemaakt.
Ook de materiële omstandigheden waarin de detective werkt, zijn uiteraard erg veranderd: waar in het eerste verhaal, Muerte en el gimnasio, nog betaald wordt met peseta’s en nog niemand het woord “móvil” gebruikt om naar een gsm te verwijzen, is er in het laatste verhaal, Tiempos difíciles, een leerkracht die het gebruik van de “móvil” in de pauze verbiedt.
Wat echter constant blijft, is het vrijgevochten feminisme van Petra Delicado en haar uitgesproken linkse politieke voorkeur, net zoals bij de schrijfster.
Recent werd Giménez Bartlett voor haar Petra Delicado-detectives nog onderscheiden met de Premio Pepe Carvalho de Novela Negra 2015.
- Crímenes que no olvidaré, Alicia Giménez Bartlett
- Destino, €21.50
José C. Valés wint de Premio Nadal 2015
19/01/2015
De Spaanse schrijver en vertaler José C. Valés (Zamora, 1965) heeft de Premio Nadal gewonnen met zijn tweede roman, Cabaret Biarritz. Valés specialiseerde zich na zijn studies Spaanstalige filologie in de filosofie, de esthetica en het romanticisme. Deze invloeden waren reeds duidelijk terug te vinden in zijn victoriaans aandoende debuutroman El pensionado de Neuwelke, en zijn ook duidelijk anwezig in het bekroonde Cabaret Biarritz.
Georges, een journalist die ongeïnspireerde verhaaltjes in opdracht schrijft, wordt gevraagd om een romanversie te maken van een moord die plaatsvond in het mondaine Biarritz van het jaar 1925. Het slachtoffer was een jonge boekhandelaarster, die in de nabijheid van een zomerhuis naakt op de pier werd teruggevonden, geketend aan de voeten.
De rode draad in het verhaal zijn de interviews die Georges afneemt van zowel personages uit de high society, als van eenvoudige mensen die het slachtoffer kenden. Zo ontstaat een mozaïek aan stemmen die een extravagant en vaak ook amusant portret schetsen van de decadente interbellumsamenleving in de Frans-Baskische kuststad.
Gelijktijdig met de Premio Nadal werd naar traditie ook de Premio Josep Pla uitgereikt om een Catalaanse roman te bekronen. De winnaar van deze editie werd Andreu Carranza (Ascó, 1957), voor zijn boek El poeta del poble, over het tragische leven van de dichter Jacint Verdaguer.
Juan Goytisolo krijgt de Premio Cervantes 2014
29/11/2014
De belangrijkste Spaanse literaire onderscheiding, de Premio Cervantes, werd dit jaar toegekend aan de Spaanse schrijver Juan Goytisolo (Barcelona, 1931). De officiële uitreiking zal gewoontegetrouw pas plaatsvinden op 23 april, de sterfdatum van Miguel de Cervantes.
De jury prees hem “por su capacidad indagatoria en el lenguaje y propuestas estilísticas complejas, desarrolladas en diversos géneros literarios; por su voluntad de integrar a las dos orillas, a la tradición heterodoxa española y por su apuesta permanente por el diálogo intercultural.”
Volgens juryvoorzitter José Manuel Caballero Bonald, die zelf twee jaar geleden de Premio Cervantes won, is Goytisolo een van de belangrijkste naoorlogse Spaanse schrijvers, die evolueerde van een sociaal-realistische stijl naar een grote aandacht voor taalgebruik en taalexperiment.
Goytisolo, afkomstig uit een familie met Baskisch-Mexicaanse roots, is auteur van meer dan vijftig boeken. Hij schreef zowel essays als romans, reportages, reisliteratuur, memoires en poëzie.
Na de verschijning van zijn twee eerste romans in de jaren vijftig, Juegos de manos (1954) en Duelo en el paraíso (1955), vluchtte Goytisolo voor het regime van Franco naar Parijs, waar hij werkte voor uitgeverij Gallimard. Van 1969 tot 1975 woonde hij in de Verenigde Staten en gaf er literatuur aan de universiteiten van Californië, Boston en New York. In 1997 vestigde Goytisolo zich definitief in Marrakech.
Bekende romantitels van Goytisolo zijn La resaca (1958), La isla (1961), Fin de fiesta (1962), Señas de identidad (1966), Reivindicación del conde Julián (1970), Juan sin tierra (1975) en Makbara (1980).
De experimentele roman Señas de identidad markeerde een keerpunt in Goytisolo’s oeuvre, met een bittere, ontwrichtende kijk op het Franquistische Spanje door de ogen van Álvaro Mendiola, Goytisolo’s alter ego, dat terugkeerde in Reivindicación del conde Julián en Juan sin tierra. Ook de romans die nadien verschenen worden gekenmerkt door een experimentele collagestijl, waarbij diverse stemmen, registers en tijdvakken door en naast elkaar voorkomen.
In 2008 verscheen zijn laatste roman, El exiliado de aquí y allá.
Jorge Zepeda Patterson, Premio Planeta 2014
30/10/2014
De Mexicaanse journalist en schrijver Jorge Zepeda Patterson (Mazatlán, 1952) heeft de 63ste Premio Planeta (goed voor maar liefst 601.000 euro!) gewonnen met een politiek geëngageerde thriller rond prostitutie- en maffianetwerken in Marbella en Mexico: Milena o el fémur más bello del mundo.
Zepeda betreurt het feit dat de hedendaagse journalistiek nog maar bitter weinig tegen de gevestigde macht durft in te gaan. In Mexico werden sedert 2003 meer dan 80 journalisten vermoord en zijn er 17 spoorloos verdwenen. Corruptie is er bovendien een vast gegeven, ingebakken in de politieke cultuur, en alomtegenwoordig in de hoge echelons van de samenleving. Zepeda gebruikt het medium van de roman om de verrotte mechanismen van de macht bloot te leggen, waarmee hij zichzelf naar eigen zeggen in de traditie plaatst van schrijvers als Roa Bastos, García Márquez en Asturias.
In zijn succesvolle literaire debuut, Los corruptores (2005), gingen witwasoperaties, steekpenningen voor openbare werken, controle van de kritische pers en belangenverkeer hand in hand met de straffeloosheid van de witteboordcrimineel en de medeplichtigheid van de officiële instellingen.
De Premio Planeta 2014, Milena o el fémur más bello del mundo, is eigenlijk een verderzetting van Los corruptores, waarbij opnieuw “los Azules”, een groepje van vier oude klasgenoten die nu hoge posten in de samenleving bekleden, de actie in gang zetten en Milena, een bloedmooie, jonge vrouw uit Kroatië, uit de handen van de Oekraïense maffia zullen redden. Milena werd gekidnapt uit haar geboorteland, naar Spanje gebracht en vervolgens naar Mexico, waar ze in contact zal komen met “los Azules”.
Zepeda maakt dankbaar van dit Mexicaanse decor gebruik om zijn geliefkoosde thema, het blootleggen van de inwendige mechanismen van de macht, uit te werken.
De uit Barcelona afkomstige journaliste Pilar Eyre werd finaliste van de Premio Planeta 2014 met Mi color favorito es verte. In deze autobiografisch geïnspireerde roman met detective-elementen wordt een vrouw van middelbare leeftijd wanhopig verliefd op een Franse reporter, die verdwijnt zonder een spoor achter te laten.
Nativel Preciado wint de Premio Fernando Lara 2014
31/05/2014
Schrijfster en journaliste Nativel Preciado (Madrid, 1948) heeft de 19de Premio Fernando Lara gewonnen met Canta solo para mí, een schets van de journalistenstiel in het Spanje van de jaren ’70. Muriel, een jonge fotojournaliste, beleeft in deze tijd een stormachtige liefde met Tanis, een journalist op het toppunt van zijn carrière. Ze werken allebei voor de legendarische krant El Hispano in de woelige laatste jaren van het Francoregime. Malik, de zoon van Muriel, tracht later het enigmatische en fascinerende leven van zijn moeder te reconstrueren. Canta para mí wordt op die manier een hommage aan een generatie die vocht voor vrijheid in een tijd waarin bijna alles verboden was.
Nativel Preciado tekent in deze roman een wereld die ze maar al te goed kent: ze was zelf parlementair verslaggeefster gedurende de Spaanse Transitie en is al meer dan 30 jaar werkzaam als journaliste voor pers, radio en televisie. Sinds haar debuut Fuera de campo in 1991, publiceerde ze al 11 romans, waaronder El egoísta, waarmee ze finaliste werd van de Premio Planeta in 1999.
De Premio Fernando de Lara heeft een waarde van 120.000 euro en is een initiatief van de Fundación José Manuel Lara en uitgeverij Planeta in samenwerking met de AXA-stichting.
De Colombiaanse auteur Jorge Franco wint de Premio Alfaguara 2014
26/03/2014
De 17de editie van de Premio Alfaguara, een prijs ter waarde van 130.000 euro uitgereikt door de in 1964 opgerichte uitgeverij Alfaguara, bekroonde “El mundo de afuera”, een roman van de Colombiaanse auteur Jorge Franco (Medellín, 1972).
De roman vertelt het magisch-realistische verhaal van de gijzeling van don Diego door El Mono, die hopeloos verliefd is op don Diego’s dochter Isolda. Dit meisje wordt door haar vader angstvallig verborgen gehouden voor de buitenwereld, opgesloten in een kasteel. De gijzeling is gebaseerd op ware feiten uit de jeugd van de auteur, maar werd met veel literaire vrijheid in deze roman verwerkt. Het verhaal situeert zich in de Colombiaanse stad Medellín in de jaren ’60 en ’70, net nog voor het geweld en de narcotrafiek in deze stad hun intrede deden.
De voorzitster van de jury, Laura Restrepo, prees de roman als volgt: “sobresalen el horror, los personajes complejos y el sentido del humor a través de la historia de un secuestro contado bajo otra luz. Una obra que empieza como un cuento de hadas y termina como una historia de los hermanos Coen.”
In de jury zetelden onder meer ook Ignacio Martínez de Pisón en Sergio Vila-Sanjuán, die de roman prees om “una visión atípica de la violencia en una mirada que va de los hermanos Grimm a Tarantino”.
El mundo de afuera is Jorge Franco’s achtste roman. Franco debuteerde in 1996 met de verhalenbundel Maldito amor, waarmee hij de Concurso Nacional de Narrativa Pedro Gómez Valderrama won. Eind jaren negentig werd hij populair met zijn roman Rosario tijeras (een liefdesverhaal met een huurmoordenares in de hoofdrol), die werd verfilmd. De verfilming van zijn roman Paraíso Travel in 2012 werd een van de grootste kassuccessen voor de Colombiaanse cinema. Zijn recentste roman was Santa suerte, uit 2010.
De Premio Azorín 2014 voor de Baskische auteur Ramón Pernas
14/03/2014
De Baskische schrijver en journalist Ramón Pernas (Lugo, 1952) heeft met zijn roman Paradiso, die vanaf april verkrijgbaar zal zijn in de Spaanse boekhandels, de 21ste editie gewonnen van de Premio Azorín, uitgereikt door het provinciebestuur van Alicante, in samenwerking met uitgeverij Planeta.
Paradiso gaat over een industrieel ingenieur die een bewogen leven met veel drank achter de rug heeft en in een bejaardentehuis belandt dat hij zelf nog heeft gesticht. Aan het einde van zijn leven blijkt hij een connectie te hebben met de circuswereld, meer bepaald met een olifant van het Tivoli-circus. Het leven in een bejaardentehuis en het leven in de circuswereld komen op die manier als parallelle werelden naar voren in deze roman, zoals Pernas zelf aangaf bij het ontvangen van de prijs: “Los ancianos mal vistos en los geriátricos y el mundo del circo van creando universos paralelos en la novela”.
De Premio Azorín had dit jaar een waarde van 45.000 euro. Pernas, die in 1996 debuteerde met de roman Si tú me dices ven, droeg zijn overwinning op aan de leden van de jury (onder wie de schrijver Juan Eslava Galán) en aan zijn vrouw Milagros Díaz, eveneens schrijfster.
Màxim Huerta wint de Premio Primavera de Novela 2014
04/03/2014
De 18de editie van de Premio Primavera de Novela, een initiatief van uitgeverij Espasa en de culturele cel van El Corte Inglés, bekroonde op 27 februari La noche soñada, een roman van de Valenciaanse journalist Màxim Huerta. De prijs is goed voor een mooie 100.000 euro. De jury werd voorgezeten door schrijfster Ana María Matute.
Huerta, naast journalist ook presentator van El programa de Ana Rosa (een populaire actualiteitsshow op de zender Telecinco, met veel aandacht voor de roddelpers), omschrijft zijn winnende roman zelf als een verhaal “de gente que quiere ser feliz a toda costa, a veces de forma acertada y otras no”.
De roman begint op 24 juni, día de San Juan, van het jaar 1980. Die avond wordt in Calabella, een fictief dorpje aan de Costa Brava, de zomercinema ingeluid met de komst van een internationale ster: Ava Gardner. Voor de 12-jarige Justo Brightman is het wel een heel bijzondere dag, want hij is vastbesloten om een ingrijpende daad te stellen die een compleet andere wending aan zijn leven zal geven.
Dertig jaar later is Justo een gerenommeerd fotograaf. Hij reist naar Rome om daar de verjaardag van zijn moeder te vieren, met het voornemen om haar op te biechten wat er op die bewuste avond in het jaar 1980 precies is gebeurd.
Huerta geeft aan dat La noche soñada in belangrijke mate een liefdesroman is: “una historia de amores en toda su extensión: el amor infantil, maduro, filial o entre amigos.”, met veel aandacht voor “las familias, las sensaciones, los olores y los sabores, todo lo que te conduce al pueblo”. Een roman met een flinke scheut nostalgie dus naar het ouderlijke dorp, al speelt de stad ook een belangrijke rol, want La noche soñada is volgens Huerta “una novela urbana y rural a la vez”.
Het was voor Màxim Huerta (Utiel, 1971) de allereerste keer dat hij deelnam aan de competitie voor een literaire prijs. Huerta is lid van de Real Academia de las Ciencias y las Artes de la Televisión, en schreef eerder al drie romans: Que sea la última vez que me llamas reina de la tele (2006), El susurro de la caracola (2011) en de bestseller Una tienda en París (2012).
De roman La noche soñada zal in Spanje vanaf 15 maart 2014 in de winkels te verkrijgen zijn. Uiteraard plaatst ook boekhandel Walry nu reeds een bestelling.